Νανά - Γιαννουκάκης

Ακόμα μία περίπτωση λογοκλοπής. Στα 1954 Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Αλκυών» μια όμορφη μετάφραση της Νανάς του Emile Zola από τον Δημήτρη Γιαννουκάκη 1899 – 1974 για τον οποίο το EKEBI αναφέρει τα εξής βιογραφικά στοιχεία:

Δημήτρης Γιαννουκάκης, θεατρικός συγγραφέας, ευθυμογράφος και σατιρικός ποιητής, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1899. Σπούδασε Νομικά και από το 1930 εργάστηκε ως δημοσιογράφος, γράφοντας για τις περισσότερες εφημερίδες και τα περιοδικά που κυκλοφορούσαν τον καιρό εκείνο. Έργα του έχουν μεταφερθεί στο θέατρο -συνολικά 235 έργα, κυρίως κωμωδίες και μονόπρακτα. Πέθανε στην Αθήνα το 1974 και θα μείνει γνωστός όχι μόνο για τις κωμωδίες του, αλλά και για τα θεμέλια που έθεσε στη διαμόρφωση μιας θεατρικής τεχνικής και γλώσσας.

Πηγή: http://www.ekebi.gr/frontoffice/portal.asp?cpage=NODE&cnode=462&t=2719

Τον Ιανουάριο του 1955 έγινε και δεύτερη έκδοση της μετάφρασης από τον ίδιο εκδοτικό, την οποία διαθέτω στη συλλογή μου και κάποια στιγμή λίγο αργότερα ξανακυκλοφόρησε μια αχρονολόγητη έκδοση χωρίς όνομα εκδότη, την οποία με πάσα επιφύλαξη (βάσει ορισμένων χαρακτηριστικών) την αποδίδω μάλλον στις εκδόσεις Μπομπολη.

Την πρώτη έκδοση την έχω φωτογραφήσει από την Εθνική Βιβλιοθήκη και όλα τα υπόλοιπα είναι από την προσωπική μου συλλογή:







Εξώφυλλο β' έκδοσης από "Αλκυών"



και η έκδοση που δεν φέρει στοιχεία εκδότη αλλά έχει το όνομα του μεταφραστή:







Η ίδια μετάφραση κυκλοφορούσε εδώ και καιρό από τις εκδόσεις «Παγκόσμια Λογοτεχνία» με όνομα μεταφραστή Δ. Π. Κωστέλενος (με παρατονισμένο δηλαδή το όνομα ενός υπαρκτού μεταφραστή, του  Δημήτρη Π. Κωστελένου (1932 – 2004). Δεν το είχα κάνει θέμα ωστόσο, γιατί θεωρούσα πως ήταν μια παλαιότερη πειρατική έκδοση, ενδεχομένως να είχε μείνει κάποιο στοκ, επρόκειτο για μια φθηνή έκδοση χωρίς καμία βιβλιογραφική πληροφορία, ISBN κτλ, κυρίως (αλλά όχι αποκλειστικά) την διέθεταν μικροπωλητές κτλ. Θεωρούσα δηλαδή πως είναι ένα απομεινάρι του παρελθόντος.

Και πάω χτες στον Ιανό, στην Αθήνα, να αγοράσω κάτι άλλο, και βλέπω με νέο εξώφυλλο, ολοκαίνουργια επανέκδοση, του κουτιού, την μετάφραση του Γιαννουκάκη με όνομα μεταφραστή Δ. Π. Κωστέλενος από τις εκδόσεις Παγκόσμια Λογοτεχνία που σημαίνει πως κάποιος συνεχίζει να την κυκλοφορεί και πως δεν μιλάμε πλέον για παλαιότερο στοκ που είχε ξεμείνει σε κάποια αποθήκη κτλ.







Πάνε 44 έτη από το θάνατο του Γιαννουκάκη, συνεπώς το κείμενο, λογικά, υπόκειται ακόμα σε πνευματικά δικαιώματα. Αλλά ακόμα και να μην ίσχυε αυτό, κάποιος συνεχίζει ακόμα και σήμερα να κυκλοφορεί και να βγάζει κέρδος από το έργο αυτό χρησιμοποιώντας άλλο όνομα μεταφραστή και μάλιστα χρησιμοποιώντας τα αρχικά και το επώνυμο (παρατονισμένο) ενός άλλου μεταφραστή.

Αυτό είναι λάθος. Είναι άδικο. Πρέπει να σταματήσει.

Είναι άδικο για τους υπόλοιπους σοβαρούς εκδότες που κυκλοφορούν μεταφράσεις του ίδιου έργου, σωστές, έχοντας πληρώσει (θέλω να ελπίζω) μεταφραστές, επιμελητές κτλ. Είναι άδικο για εμάς τους αναγνώστες, γιατί μας παραπλανούν. Και είναι άδικο και για τον συγχωρεμένο, τον έρμο τον Γιαννουκάκη, που φοβάμαι πως θα τρίζουν τα κόκαλά του στον τάφο.

Λίγη ντροπή βρε αδελφέ. Λίγο φιλότιμο.

Ελπίζω όποιος κι αν κρύβεται πίσω από αυτές τις μυστηριώδεις εκδόσεις «Παγκόσμια Λογοτεχνία» να πάψει να κυκλοφορεί εν έτη 2018 αυτό το προϊόν λογοκλοπής.

Πάει στην ευχή, στο παρελθόν, έχουν κυκλοφορήσει πολλές πειρατικές εκδόσεις. Αλλά όχι και σήμερα. Τέρμα. Τελείωσαν αυτά. finito la musica, passato la festa. Εμείς ως αναγνώστες έχουμε χρέος να μην διαιωνίζουμε αδικίες και αμαρτίες του παρελθόντος.