Η μαγική πηγή της νιότης, Luis Mateo Díez

Luis Mateo Díez
Η μαγική πηγή της νιότης
σελ. 430
Καστανιώτης 1992
ISBN 9600309930 (ISBN13: 1397896003099)



Αριστούργημα!

Το ευχαριστήθηκα και γέλασα με την καρδιά μου. Όπως διάβασα σε μια κριτική, πρόκειται για ένα είδος literatura carnavalesca y festiva, μια παρωδία γραμμένη σκόπιμα σε γλώσσα όπου κυριαρχεί το στομφώδες ύφος, οι λόγιες εκφράσεις και ένας επίπλαστος λυρισμός κι όπου όλα θυμίζουν μια εκσυγχρονισμένη εκδοχή του δον Κιχώτη, στην Ισπανία του δικτάτορα Φράνκο, κάπου μέσα στη δεκαετία του ’50.

Από επεισόδιο σε επεισόδιο κι από περιπέτεια σε περιπέτεια, ακολουθούμε την ιστορία μιας εξωφρενικής αδελφότητας, όπου ένας αλχημιστής - φαρμακοποιός, ο Δον Φλορίν, ένας ποιητής που είδε τη γυναίκα του να του πετάει τα ποιήματα στην τουαλέτα (πριν τον πετάξει στον δρόμο με τα σώβρακα), ο Πάκο Μπόδες, ένας ποθοπλανταγμένος ρήτορας, ο Άνχελ Μπενούθα, ένας νεαρός δόκιμος μοναχός, ο Τσαμίν, ένας καταπιεσμένος αρχειοφύλακας του δήμου,ο Χαθίντο Σαριέγος, μια γεροντοκόρη καθηγήτρια - κόρη της Ίσιδας, η Τσον Οράλιο κι ένας επαρχιώτης αριστοκράτης, ο Ακιλίνο Ραβανάλ, ψάχνουν απεγνωσμένα να βρουν μέσα από τα χειρόγραφα του ιερέα Δον Χοσέ Μαρία Λουμάχο την μαγική πηγή που δίνει αιώνια νιότη και που κρύβεται κάπου μέσα στα ειδυλλιακά βουνά και τα δάση της Ομανιόνα.

Οι χαρακτήρες που παρελαύνουν μέσα από αυτό το έργο μοιάζουν να έχουν δραπετεύσει από ένα μεσαιωνικό πανηγύρι τρέλας και αποστασίας. Η τρελή Δορίνα με ένα κουδούνι προφητεύει το τέλος του κόσμου σκαρφαλωμένη στα κεραμίδια της σκεπής του σπιτιού της, την ώρα που η αρσενική εκδοχή της, ο Πούλβιο Ανταράσο, οργώνει την πόλη και μοιράζει χρησμούς μιλώντας με ρίμες. Η Καταλίνα Χοδερίκα είναι μια γρια πόρνη που διηγείται ιστορίες από το ένδοξο παρελθόν της και ο μοναχός Πριθίλο κάνει λειτουργίες με θεία κοινωνία από γάλα και κηρύγματα σκαρφαλωμένος επάνω στην αγία τράπεζα, σε μια ερειπωμένη εκκλησία. Και τόσοι άλλοι παρανοϊκοί χαρακτήρες τους οποίους συναντούν οι κεντρικοί ήρωες στην πορεία των ερευνών τους.

Το χιούμορ είναι σκληρό, γκροτέσκο και σκατολογικό και ο έντονος λυρισμός, οι αδιάκοπες ποιητικές εξάρσεις και το στοιχείο του παραλόγου και της υπερβολής δημιουργούν μια παρωδία ιπποτικού μυθιστορήματος, όπου η φάρσα συναντά τα πιο φίνα και εκλεπτυσμένα διανοητικά πυροτεχνήματα στοχασμού. Επικρατεί αδιάκοπα μια ατμόσφαιρα μεθυσιού, άλλοτε σκανδαλιάρικη άλλοτε οργιώδης, που κορυφώνεται με μοναδικό τρόπο στο τρίτο και τελευταίο μέρος του βιβλίου.

Ένα βιβλίο που εκδόθηκε σε ελληνική μετάφραση στα 1992 και είναι εδώ και πολλά χρόνια, δυστυχώς, εκτός κυκλοφορίας, το μοναδικό έργο του Díez, αν δεν κάνω λάθος που κυκλοφόρησε ποτέ στη γλώσσα μας. Το είχα ανακαλύψει τυχαία στη δανειστική βιβλιοθήκη της περιοχής μου και το είχα διαλέξει, γιατί πίστευα πως θα ήταν κάποια μαγική ιστορία φαντασίας - και είναι, αλλά με έναν εντελώς ανορθόδοξο και διεστραμμένο τρόπο. Τότε δεν ήμουν σε θέση να εκτιμήσω την αληθινή του αξία και πολύ χαίρομαι που ξαναπιάνοντάς το, μετά από δεκαετίες, κατάφερα να το απολαύσω.

“Εγώ σας λέω, αδέρφια μου, ότι το χρυσάφι της ζωής μας ανήκει, ότι ο δρόμος από την ποταπή και ελεεινή συνθήκη που βιώνουμε έως εκείνο το μεγαλείο, εκείνο το όνειρο, είναι μόνο ένας, ο δρόμος της περιπέτειάς μας”.

(Δεν θέλω να το επιστρέψω πίσω στη δανειστική, αλλά πρέπει... )